صفحه اصلی
-
درباره لقمه
-
تماس با ما
-
دبیرخانه دائمی مسابقات فرهنگی هنری سفره های ایرانی
مجله لقمه
صنایع و خدمات
لقمه یاب
میهمانی
سرگرمی
گالری
آخرین اخبار
ایجاد اندیشگاه شهر سالم در مراغه در دنیا بیمانند است
روشهای پیدا کردن بهترین رستورانها در سفر
توضیحات یک مسئول درباره واردات آدامس قاچاق با طعم مرگ
وضعیت بازار کالاهای اساسی در ماه رمضان/هزینه برخی از اقلام سفره افطار چقدر است
برخورد قاونی با گرانفروشان/قیمت مرغ تغییر نمی کند
توزیع یک میلیون و ۳۰۰ هزار افطاری در رمضان
قیمت اقلام و خدمات در ماه رمضان و شب عید/ ضوابط فعالیت رستوران ها
کشف هزار و دویست کیلو حشیش در قوطیهای رب
دلیل ممنوعیت واردات دی و منو کلسیم فسفات چیست؟
نرخ آجیل چهارشنبه سوری اعلام شد
مجله لقمه
ویژه نامه رمضان
ویژه نامه نوروزی
خبرها
طرز تهیه انواع غذا
پزشکی و سلامت
خواص خوراکی ها
رمز و راز خانهداری و آشپزی
رازهای کسب و کار
پیشنهاد آخر هفته
ویژه نامه لاغری و چاقی
تغذیه
بازاریابی و فروش
دین و غذا
دانستنی ها
دکوراسیون
رستورانداری
دارو
داستان خوراکی ها
معرفی صنایع غذایی ایرانی
صنایع غذایی خارجی
گزارش
یادداشت و مقاله
هنر و غذا
گوناگون
مهمانی
کتاب و نشریات
گردشگری و هتلداری
گزارش تصویری یا ویدئویی
سرگرمی
خبرهای مربوط به سایت لقمه و مسابقات سفره های ایرانی اسلامی
آگهی و اطلاعیه ها
جشنواره و نمایشگاه ها
نتایج نظرسنجی سایت لقمه
سایت لقمه
>
مجله لقمه
>
ویژه نامه یلدا
>
"یلدا"در آذربایجان بیشتر به «شب چله» معروف است
آیین شب یلدا در آذربایجان؛
"یلدا"در آذربایجان بیشتر به «شب چله» معروف است
منطقه آذربایجان شرقی،مردم ایران و به ویژه آذربایجان آن را به این دلیل گرامی میدارند كه این روز مصادف با اولین روز از چهل روز نخستین زمستان است. به همین علت این شب در بین مردم آذربایجان بیشتر به «شب چله» معروف است تا شب یلدا! و چله اول را چله بزرگ میخوانند. بعد از گذشت این چهل روز (تا 10 بهمن)، «چله كوچك» شروع میشود كه 20 روز ادامه مییابد.
لقمه:
به اعتقاد مردم آذربایجان در این مدت سرمای زمستان به اوج خود میرسد و این امر برای كشاورزان كه افزایش محصولات تابستان آنها بستگی به اوج سرمای زمستان دارد، بسیار خوشایند است. در «چله كوچك» از شدت سرما كاسته میشود و مردم آذربایجان شب اول چله را نیز جشن میگیرند چرا كه این چله نویدبخش آمدن بهار و آغاز سرزندگی، شادابی و كار و تلاش است.
اگر چه هماكنون جشن شب چله، در شهرهای آذربایجان، تاحدودی رنگ و بوی باستانی و سادگی خود را از دست داده، اما در برخی از روستاها و شهرهای كوچك آذربایجان، رسم شب چله، به همان حلاوت گذشته باقی است. جمع شدن دور كرسی، رفتن به منزل بزرگ خانواده و ایل و طایفه، برگزاری مراسم جشن و عروسی در این شب، برگزاری برخی مسابقات هیجانانگیز نظیر اسبسواری، تیراندازی از جمله آنهاست. حتی وقتی ساكنان ساده و بیریای روستا، دور كرسی جمع میشوند، دست از شوخیها و نقل روایات و «تاپماجالار» و «بایاتیلار» برنمیدارند. شاید نقل این تاپماجالار (معماها) و بایاتیلار (دوبیتیهای آذری) یكی از مشخصههای شب چله باشد اما هندوانه مهمترین مشخصه «چله» است.
هندوانه سمبل شب چله
اولین چیزی كه از یادآوری شب چله به ذهن خطور میكند، حضور «هندوانه» در این مراسم است. هندوانه مظهر شیرینی، خونگرمی، سرسبزی و سرخفامی، شادابی و سرزندگی است. «هندوانه» برای شب چله لازم است و این رسمی است كه تاكنون بدون تغییر باقی مانده است. از همین روست كه میتوان در میان «خوانچههای خانواده داماد برای خانواده عروس هنوز آن را مشاهده كرد!
خوانچه
«خوانچه» و یا به تلفظ «آذربایجانیها»، «خونچا» به تحفهای گفته میشود كه خانواده داماد در شب یلدا برای خانواده تازهعروس میفرستد. در میان این خوانچه، علاوه بر هندوانه میتوان تحفههای رنگارنگ نظیر پارچههای حریر و گرانقیمت، میوهها و شیرینیهای متنوع و آجیل را مشاهده كرد برخی از آذربایجانیها و به ویژه «تازهداماد» در چنین شبی سعی میكند ذوق هنری خود را به رخ خانواده عروس و به ویژه عروسخانم بكشد! به همین خاطر، هندوانه را به شیوه زیبا، جالب و شورانگیزی، تزئین مینماید!
آجیل هم یكی دیگر از ملزومات شب چله است. آجیل آذربایجان كه به لحاظ كیفیت و تنوع، زبانزد خاص و عام است همواره حضور موثری در این مراسم دارد. در سالهای دور، تنقلات شب چله، به تخمه، پشمك، سنجد، قیسی، برگه زردآلو، بادام و گردو ختم میشد. اما اكنون، در سفره شب یلدای مردم آذربایجان انواع آجیلهای تشریفاتی! نظیر: پسته، فندق، مغز بادام و گردو و انواع میوههای گرمسیری نظیر، پرتقال، نارنگی، و حتی موز و نارگیل را میتوان مشاهده كرد.
در قدیمالایام، نه از سردخانههای مجهز خبری بود و نه از حمل و نقل سریع و پیشرفته امروزی كه بتوان در اسرع وقت هندوانه را از مناطق گرمسیر به مناطق سردسیر انتقال داد. به همین منظور مردم آذربایجان در اواخر فصل برداشت محصول هندوانه، چند عدد هندوانه درشت و مرغوب را بر روی بوته، در «بوستان» حفظ میكردند. كشاورزان آذربایجانی، روی این هندوانه را برای این كه از گزند سرما و حیوانات موذی در امان بمانند، با خار و خاشاك و بوتهها میپوشاندند و در شب یلدا از این هندوانهها استفاده میكردند. اما اكنون هندوانه مردم آذربایجان، از شهرهای گرمسیری نظیر: میناب، دزفول و اهواز تأمین میشود.
از ادبیات آذربایجان
شهریار؛ شاعر شیرین سخن آذربایجان شبنشینیهای زمستان و نقل داستانها و روایات را در منظومه پایدار «حیدربابایه سلام» چنین به تصویر منظوم كشیده است:
قــــاریننه گئجـه نــاغیل دینـــده
كولك قالخوب قاپ باجانی دوینده
من قــاییدوب بیرده اوشــاق اولیدیم
بیر گول آچوب اوندان سورا سولیدیم
در میان عامه مردم نیز «بایاتی»ها و اشعار منظوم متنوعی رواج دارد كه از جمله آنها میتوان به این «بایاتی» اشاره كرد:
چیله چیخار بایراما بیر آی قالار
پینتی آرواد قوورمانی قـــورتارار
گئدر باخار گودول ده یارماسینا
باخ فلكین گردش و غوغاسینا
ترجمه:
وقتی «چله» تمام شد یك ماه به عید باقی میماند.
زن بدسلیقه گوشتهای ذخیره خود را تمام میكند.
به «بلغورهای» انبار روی میآورد
و اینك تو نظاره كن گردش و غوغای فلك را
نقل از :ایسنا
کد:
560
تاریخ نشر:
۱۳۹۰ سه شنبه ۲۹ آذر
بازدید:
12190
ساعت:
12:00 صبح
نسخه چاپی
ارسال به دوست
اخبار مرتبط با این خبر
ردیف
تیتر
تاریخ
1
طرح نظارت بر بازار آجیل و میوه شب یلدا شدت گرفت/ تخلفات را گزارش دهید
۱۴۰۲ شنبه ۱۸ آذر
2
هدیه بردن برای نوعروس ها، یکی از رسوم شب چله+گزارش ویدئویی
۱۴۰۱ شنبه ۳ دي
3
نشست مشترک معاونت میراثفرهنگی و شورای فرهنگ عمومی با موضوع یلدای جهانی برگزار شد
۱۴۰۱ شنبه ۳ دي
4
شکلات قالبی انار برای شب یلدا
۱۴۰۱ چهارشنبه ۳۰ آذر
5
طرز تهیه مسقطی انار برای شب یلدا
۱۴۰۱ چهارشنبه ۳۰ آذر
6
تارت خرمالو را اینگونه برای یلدا تهیه کنید
۱۴۰۱ چهارشنبه ۳۰ آذر
7
قیمتهای جدید میوه برای شب یلدا
۱۴۰۱ چهارشنبه ۳۰ آذر
8
اسم واقعی و درست شب یلدا چیست؟+گزارش ویدئویی
۱۴۰۱ دوشنبه ۲۸ آذر
9
برگزاری مراسم شب یلدا تزریق گونهای از فرهنگ و امید به خانواده است
۱۴۰۱ دوشنبه ۲۸ آذر
10
فاکتور خرید ملاک تشخیص گرانفروشی محصولات شب یلدایی
۱۴۰۱ دوشنبه ۲۸ آذر
11
آشنایی با شیرینی سنتی ایلامیها در شب یلدا
۱۴۰۱ جمعه ۲۵ آذر
نظرات
النا
بد نبود
نظر شما
نام:
پست الکترونیکی:
نظر شما:
کد امنیتی:
گزارشات ویدئویی یا تصویری
آغاز یازدهمین گردهمایی راهنمایان گردشگری کشور در کرمانشاه
دومین و سومین روز از یازدهمین گردهمایی راهنمایان گردشگری کشور
اختتامیه یازدهمین گردهمایی راهنمایان گردشگری
نظرسنجی
عضویت در خبرنامه
نام :
ایمیل :
مطالب بهداشتی و تغذیه ایی
خوردن در حین راه رفتن سبب افزایش وزن و چاقی میشود
خوردن در حین حرکت و راه رفتن می تواند منجر به افزا...
نگین دندان عامل پوسیدگی است
نصب نگین زیبایی دندان در صورتیکه بهداشت دهان و دند...
بعد از شیرمادر بهترین جایگزین شیرنارگیل است
پایگاه خبری لقمه: محققان ادعا می کنند شیر نارگیل م...
موارد بیشتر...
ورود کاربران
نام کاربر:
کلمه عبور:
یاداوری کلمه عبور
عضویت در سایت
ویژه علاقمندان آشپزی
قصد خرید خوراکی خاصی را دارید اینجا را ببینید
مسابقات فرهنگی هنری سفرهها
بازی آنلاین لقمه خور را تجربه کنید!
لقمه.کام
با کتابهای تغذیه و آشپزی آشنا شوید
گزارش و مقالات برگزیده
استفاده از روغن شتر مرغ به صورت خوراکی
میوه های دارای کالری منفی کدامند؟
بعضی از میوه ها قند دارند و باعث چاقی می شوند، بعضی دیگر بر عکس لاغر می کنند اما تا کنون درباره میوه هایی که چربی را بسوزانند شنیده بودید؟ آیا این میوه ها را می شناسید؟
آنچه درباره آرد سوخاری نمی دانستید
هر وقت سر سفره نان باگت داریم، مادربزرگ می گوید: «خمیر وسطش رو دور نریزید!» و بعد از غذا هم آنها را جمع می کند و به آشپزخانه می برد ...
زنجبیل میل جنسی را کم میکند یا زیاد؟
متخصصان طب سنتی اعتقاد دارند زنجبیل، هم میتواند تقویتکننده نیروی جنسی باشد و هم تضعیفکننده آن.
لقمه یاب
بازار
مجله لقمه
میهمانی
سرگرمی
RSS
درباره لقمه
تماس با ما
استفاده از کلیه مطالب فقط با ذکر منبع بلا مانع است